Skip to content
Polecenia
- Wyjaśnij rodowód nazwy średniowiecze. (akapit 1)
- Zastąp zawarte w akapicie 2. sformułowanie formacja historyczna określeniem synonimicznym.
- Jaką prawidłowość związaną z przemiennością epok wskazuje autor w akapicie 2.?
- Wskaż wydarzenia, z którymi umownie wiążą się daty graniczne epoki średniowiecza.
- Odpowiedz, jakie zjawiska wpłynęły na losy ludów zamieszkujących różne miejsca Europy.
- Wyjaśnij specyfikę polskiego średniowiecza. (akapit 4.)
- Wymień pięć zjawisk dotyczących średniowiecznej historii Polski, do których nawiązuje autor artykułu.
- Nazwij funkcję językową, która dominuje w tekście, a następnie podaj trzy argumenty potwierdzające twój wniosek.
- Streść w 4-5 zdaniach akapit 5.
- Wyjaśnij zjawisko historyczne, które zostało omówione w akapicie 6.
Odpowiedzi
- Średniowiecze – medium aevum – wieki średnie. Nazwa powstała w XVII w. z przekonania, że wśród trzech epok, jakie minęły, miedzy antykiem a renesansem miały miejsce czasy odmienne ze względu na kulturę, ideologie i historię.
- Formacja historyczna – epoka historyczno-kulturowa, epoka w dziejach.
- Kształtowanie się i schyłek epok ma naturę ewolucyjną i nie następuje w konkretnych momentach historycznych. Granice miedzy epokami (formacjami historycznymi i kulturowymi) mają charakter umowny.
- Umowne daty graniczne średniowiecza: 476 – zdobycie Rzymu przez żołnierzy germańskich, 1453 – zdobycie Konstantynopola przez Turków.
- Na losy ludów zamieszkujących różne miejsca w Europie miały wpływ cywilizacje: łacińskiego Rzymu, greckiego Bizancjum, chrześcijaństwo, a także warunki regionalne.
- Specyfika polskiego średniowiecza polega na tym, że Polska czerpała oraz naśladowała wzory kulturowe ówczesnej Europy, a przemiany wewnątrz epoki byty spowolnione.
- Zjawiska ze średniowiecznej historii Polski: monarchia wczesnofeudalna, rozbicie dzielnicowe, monarchia stanowa, renowacja Królestwa Polskiego na przełomie XIII i XIV wieku, wszechstronna działalność państwowotwórcza ostatniego z Piastów.
- Dominuje funkcja poznawcza. Dowodzi tego:
- naukowe słownictwo np. datacja, formacja historyczna,
- przewaga zdań pojedynczych rozwiniętych oraz podrzędnie złożonych,
- logiczne uporządkowanie wywodu,
- brak słownictwa o nacechowaniu emocjonalnym.
- Streszczenie odzwierciedlające sens akapitu 5. powinno zawierać następujące informacje: ustrój feudalny o hierarchicznej zależności, ideał rycerski i jego wyróżniki jako regulatory życia społecznego, hierarchia w strukturze Kościoła].
- Uniwersalizm: wspólnota wszystkich państw i nacji pod jednym kierownictwem, jedna władza świecka (cesarstwo na wzór rzymskiego) i duchowa (papiestwo).
