Punktacja wypracowania 2023

Posted on by Roman Rzadkowski

1. Warunki formalne 2. KLiK 3. Struktura, spójność i styl 4. Poprawność

Punktacja rozprawki 2023 jest inna niż do tej pory, “strach się bać”… Wyraźnie widać, iż ktoś wziął pieniądze za napisanie schematów rozwarstwiania, za wiersze i kolumny, znaki i wyrazy, za “dzielenie włosów na czworo”. CKE chciało, aby to wyglądało super mądrze i… przedobrzyło. Jeszcze tak, używając eufemizmu “nieprzystosowanych do życia szkolnego” (czytaj: mętnych) kryteriów, nie było.

Z pewnością poniższe schematy nie zachęcają do pracy nauczycieli przy organizowaniu matur próbnych, prac pisemnych tego typu od klasy pierwszej szkoły średniej po maturalną. Poniższy widok nie zachęca także do sprawdzania matur egzaminatorów. Czy CKE musi aż tak upokarzać wybraną grupę egzaminatorów?

Maturzyści mają do zdobycia 35 pkt. za wypracowanie! Warto więc się starać i przygotować.

1. Spełnienie formalnych warunków polecenia – 1pkt.

  • W wypracowaniu nie występuje błąd kardynalny. ORAZ
  • W wypracowaniu jest odwołanie do lektury obowiązkowej wybranej z listy lektur zamieszczonej w arkuszu egzaminacyjnym. ORAZ
  • Wypracowanie przynajmniej częściowo dotyczy problemu wskazanego w poleceniu. ORAZ
  • Wypracowanie przynajmniej częściowo jest wypowiedzią argumentacyjną.
 1 pkt
  • Wypracowanie nie spełnia któregokolwiek z warunków określonych w kategorii „1 pkt”. ALBO
  • Wypowiedź jest napisana w formie planu albo w punktach.
 0 pkt

Zobacz poniżej wyjaśnienia na temat błędu kardynalnego.

Błąd kardynalny
  1. Błąd kardynalny to błąd rzeczowy świadczący o:
  1. nieznajomości treści lektury obowiązkowej, do której odwołuje się zdający, w zakresie:
  1. fabuły, w tym głównych wątków utworu;
  2. losów głównych bohaterów, w tym np. łączenie biografii różnych bohaterów; LUB
  1. całkowicie nieuprawnionej interpretacji lektury obowiązkowej będącej falsyfikacją danego tekstu.
  1. W przypadku lektur obowiązkowych błąd kardynalny może dotyczyć wyłącznie lektur obowiązkowych wskazanych w podstawie programowej jako lektury do omówienia w całości (nie we fragmentach).
  2. W wypracowaniu zdający musi odwołać się do lektury obowiązkowej – w zależności od tematu – wskazanej w poleceniu albo wybranej z listy lektur zamieszczonej w arkuszu egzaminacyjnym. Odwołanie się zdającego do lektury obowiązkowej oznacza, że co najmniej jedno zdanie o tej lekturze ma charakter analityczny, a nie tylko informacyjny.
  1. Przykład zdania analitycznego: W Lalce to w Zasławku można zobaczyć świetnie funkcjonujące gospodarstwo Prezesowej, która realizowała pozytywistyczne idee pracy organicznej i pracy u podstaw.
  2. Przykład zdania informacyjnego: W swojej pozytywistycznej powieści pt. Lalka Bolesław Prus ukazuje obraz Warszawy. Za zdania informacyjne uznaje się również sformułowania będące wyłącznie przepisanymi fragmentami polecenia lub parafrazą polecenia.
  1. Jeśli jedyna lektura obowiązkowa jest przywołana lakonicznie, bardziej w kontekście / w nawiązaniu do innego utworu literackiego, który zdający szerzej omawia w wypracowaniu, wówczas przywołanie tej lektury traktowane jest jako spełnienie formalnych warunków zadania, ale oceniając KLiK, nie uwzględnia się tej lektury jako kontekst.
  2. „Problem wskazany w poleceniu” obejmuje:
  1. zakres merytoryczny zagadnienia, którego omówienie jest wymagane, ORAZ
  2. opinię zdającego wraz z uzasadnieniem.
  1. Wypracowanie przynajmniej częściowo dotyczy problemu wskazanego w poleceniu, jeżeli obejmuje co najmniej jeden aspekt zakresu merytorycznego ORAZ opinię albo uzasadnienie.
  2. Wypracowanie przynajmniej częściowo jest wypowiedzią argumentacyjną, jeżeli zawiera co najmniej jeden akapit argumentacyjny.

2. Kompetencje literackie i kulturowe (KLiK) – 16 pkt.

Funkcjonalność wykorzystania utworów wskazanych w poleceniu (lektury obowiązkowej oraz innego utworu literackiego). Poziom argumentacji wypowiedzi; erudycyjność wypowiedzi Punkty

Błędy rzeczowe
Dwa utwory wykorzystane w pełni funkcjonalnie.
  • Bogata argumentacja.
  • Funkcjonalne wykorzystanie dwóch kontekstów.
  • Wypowiedź świadczy o erudycji zdającego.
 16

Za każdy błąd rzeczowy należy odjąć 1 pkt od ogólnej liczby punktów przyznanych za KLiK (od 0 do 16; bez punktów ujemnych)*.
  • Zadowalająca argumentacja.
  • Co najmniej jeden kontekst wykorzystany funkcjonalnie.
 15
  • Zadowalająca argumentacja.
  • W pracy kontekst/konteksty wykorzystano częściowo funkcjonalnie.
 14
  • Powierzchowna argumentacja.
  • W pracy nie wykorzystano funkcjonalnie kontekstów.
 13
Jeden utwór wykorzystany w pełni funkcjonalnie, a drugi – częściowo funkcjonalnie.
  • Bogata argumentacja.
  • Funkcjonalne wykorzystanie dwóch kontekstów.
  • Wypowiedź świadczy o erudycji zdającego.
 12
  • Zadowalająca argumentacja.
  • Co najmniej jeden kontekst wykorzystany funkcjonalnie.
 11
  • Powierzchowna argumentacja.
  • W pracy kontekst/konteksty wykorzystano częściowo funkcjonalnie.
 10
  • Powierzchowna argumentacja.
  • W pracy nie wykorzystano funkcjonalnie kontekstów.
 9
Dwa utwory wykorzystane częściowo funkcjonalnie.
  • Trafna argumentacja.
  • Funkcjonalne wykorzystanie dwóch kontekstów.
  • Praca zawiera fragmenty erudycyjne.
 8
  • Zadowalająca argumentacja.
  • Co najmniej jeden kontekst wykorzystany funkcjonalnie.
 7
  • Powierzchowna argumentacja.
  • W pracy kontekst/konteksty wykorzystano częściowo funkcjonalnie.
 6
  • Powierzchowna argumentacja.
  • W pracy nie wykorzystano funkcjonalnie kontekstów.
 5
Tylko jeden utwór wykorzystany częściowo ALBO w pełni funkcjonalnie.
  • Trafna argumentacja.
  • Funkcjonalne wykorzystanie dwóch kontekstów.
 4
  • Zadowalająca argumentacja.
  • Co najmniej jeden kontekst wykorzystany funkcjonalnie.
 3
  • Powierzchowna argumentacja.
  • W pracy kontekst/konteksty wykorzystano częściowo funkcjonalnie.
 2
  • Powierzchowna argumentacja.
  • W pracy nie wykorzystano funkcjonalnie kontekstów.
 1
Żaden utwór nie został wykorzystany przynajmniej w części funkcjonalnie. 0

*Uwaga: jeżeli ostateczna liczba punktów przyznana w kryterium Kompetencje literackie i kulturowe (KLiK), tj. liczba punktów po odjęciu punktów za błędy rzeczowe (jeżeli wystąpiły w pracy), wynosi 0 pkt, wówczas w pozostałych kryteriach (Kompozycja wypowiedzi oraz Język wypowiedzi) przyznaje się 0 pkt.

3a. Struktura wypowiedzi

Uporządkowanie elementów treściowych wypowiedzi Podział wypowiedzi Liczba punktów
Elementy treściowe wypowiedzi w całości lub w przeważającej części pracy są zorganizowane problemowo. Poprawny zarówno w skali ogólnej (wstęp, część zasadnicza, zakończenie), jaki w zakresie struktury akapitów; sposób podziału tekstu pomaga w zrozumieniu tez zdającego. Dopuszczalna 1 usterka.

3 pkt

A
Usterki w podziale tekstu w skali ogólnej(wstęp, część zasadnicza, zakończenie) ALBO w zakresie struktury akapitów.

2 pkt

B
Usterki w podziale tekstu w skali ogólnej(wstęp, część zasadnicza, zakończenie) ORAZ w zakresie struktury akapitów.

1 pkt

C
· W pracy podjęta jest próba organizacji elementów treściowych wypowiedzi problemowo.
· Elementy treściowe wypowiedzi zorganizowane w pracy częściowo problemowo, częściowo wyłącznie pod względem formalnym.
· Elementy treściowe wypowiedzi w całości lub w przeważającej części pracy zorganizowane wyłącznie pod względem formalnym, np. wg kolejno omawianych tekstów literackich.		 Poprawny zarówno w skali ogólnej (wstęp, część zasadnicza, zakończenie), jaki w zakresie struktury akapitów; sposób podziału tekstu pomaga w zrozumieniu tez zdającego. Dopuszczalna 1 usterka.

2 pkt

D
Usterki w podziale tekstu w skali ogólnej (wstęp, część zasadnicza, zakończenie) ALBO w zakresie struktury akapitów.

1 pkt

E
Usterki w podziale tekstu w skali ogólnej (wstęp, część zasadnicza, zakończenie) ORAZ w zakresie struktury akapitów.

0 pkt

F
Elementy treściowe wypowiedzi niezorganizowane; wypowiedź stanowi zbiór w znacznej mierze niezależnych elementów.

0 pkt

G

3b. Spójność wypowiedzi

Wypowiedź jest w całości spójna lub występują w niej nie więcej niż 2 zaburzenia w spójności (tj. logice, uporządkowaniu) na poziomie poszczególnych akapitów LUB całej wypowiedzi.

3 pkt
W wypowiedzi występuje 3–5 zaburzeń w spójności (tj. logice, uporządkowaniu) na poziomie poszczególnych akapitów LUB całej wypowiedzi.

2 pkt
· W wypowiedzi występuje 6–8 zaburzeń w spójności (tj. logice, uporządkowaniu) na poziomie poszczególnych akapitów LUB całej wypowiedzi.
LUB
· Wstęp pracy jest treściowo niespójny z częścią zasadniczą pracy ALBO z zakończeniem pracy.
ALBO
· Zakończenie pracy jest treściowo niespójne z wstępem ALBO częścią zasadniczą pracy.

1 pkt
· W wypowiedzi występuje 9 lub więcej zaburzeń w spójności (tj. logice, uporządkowaniu) na poziomie poszczególnych akapitów LUB całej wypowiedzi.
LUB
· Wstęp pracy jest treściowo niespójny z częścią zasadniczą pracy ORAZ z zakończeniem pracy.
ALBO
·  Zakończenie pracy jest treściowo niespójne z wstępem ORAZ częścią zasadniczą pracy.

0 pkt

3c. Styl wypowiedzi

Styl w całości lub w przeważającej części stosowny, tj. adekwatny do odmiany pisanej języka oraz do sytuacji komunikacyjnej (jednorodny albo funkcjonalnie niejednorodny).

1 pkt
Wypracowanie nie spełnia warunków określonych w kategorii „1 pkt”.

0 pkt

4a. Zakres i poprawność środków językowych

Poprawność środków ->

Zakres środków

 Do 3 bł. jęz. 4-5
bł. jęz.		 6-7
bł. jęz.		 8-9
bł. jęz.		 10-11
bł. jęz.		 12-14
bł. jęz.		 15-17
bł. jęz.		 18 +  bł. jęz.

A

B

 C D E F G

H

1.

 Szeroki zakres środków językowych, tzn.
· zróżnicowana składnia,
· zróżnicowana leksyka, w tym np. bogata frazeologia, precyzyjne słownictwo, umożliwiających pełną i swobodną realizację tematu.

7 pkt

 6 pkt 5 pkt 4 pkt 3 pkt 2 pkt 1 pkt

0 pkt

2.

 Zadowalający zakres środków językowych, tzn. składnia i leksyka stosowne/odpowiednie do realizacji tematu.

6 pkt

 5 pkt 4 pkt 3 pkt 2 pkt 1 pkt 0 pkt

0 pkt

3.

 Wąski zakres środków językowych, tzn. składnia i leksyka proste/ograniczone, utrudniające realizację tematu.

5 pkt

 4 pkt 3 pkt 2 pkt 1 pkt 0 pkt 0 pkt

0 pkt

4b. Poprawność ortograficzna

Praca jest bezbłędna albo zawiera nie więcej niż 1 błąd ortograficzny.

2 pkt
Praca zawiera 2–3 błędy ortograficzne.

1 pkt
Praca zawiera 4 lub więcej błędów ortograficznych.

0 pkt

4c. Poprawność interpunkcyjna

Praca jest bezbłędna albo zawiera nie więcej niż 4 błędy interpunkcyjne. 2 pkt
Praca zawiera 5–8 błędów interpunkcyjnych. 1 pkt
Praca zawiera 9 lub więcej błędów interpunkcyjnych. 0 pkt

UWAGI

    1. Jeżeli wypowiedź jest nieczytelna (w rozumieniu czytelności zapisu), egzaminator oceni ją na 0 pkt.
    2. Jeżeli wypowiedź nie zawiera w ogóle rozwinięcia (np. zdający napisał tylko wstęp), egzaminator przyzna 0 pkt w każdym kryterium.
    3. Jeżeli wypowiedź zawiera mniej niż 400 wyrazów, jest oceniana wyłącznie w kryteriach: Spełnienie formalnych warunków polecenia (1) oraz Kompetencje literackie i kulturowe (2). W pozostałych kryteriach egzaminator przyzna 0 pkt.
    4. Jeżeli wypowiedź jest napisana niesamodzielnie, np. zawiera fragmenty odtworzone z podręcznika, zadania zawartego w arkuszu egzaminacyjnym lub innego źródła, w tym internetowego, lub jest przepisana od innego zdającego, wówczas egzamin z języka polskiego, w przypadku takiego zdającego, zostanie unieważniony.
    5. Zabronione jest pisanie wypowiedzi obraźliwych, wulgarnych lub propagujących postępowanie niezgodne z prawem. W przypadku takich wypowiedzi zostanie podjęta indywidualna decyzja dotycząca danej pracy, np. nie zostaną przyznane punkty za styl i język lub cała wypowiedź nie będzie podlegała ocenie.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *