Polski mecenat kulturalny w renesansie test

Polecenia

1. Użyty w akapicie 3. wyraz „adept” oznacza w tekście:

1. kleryka,
2. poddanego,
3. człowieka ubogiego,
4. ucznia

Sprawdź definicję słownikową tego wyrazu.

2. Korzystając z informacji zawartych w tekście, zdefiniuj w jednym zdaniu pojęcie mecenatu.
3. Wskaż trzy cechy polskiego mecenatu kulturalnego w renesansie. Potwierdź każdą z nich przykładem z tekstu.
4. Wyjaśnij, w jakim celu autor przytacza w tekście liczne przykłady.
5. Scharakteryzuj trzy konkretne formy pomocy stosowane przez mecenasów w okresie odrodzenia.
6. Wyjaśnij, w jaki sposób, według autora, Kraków stał się centrum życia literackiego. (akapit 6.)
7. Zastąp użyte w akapicie 2. słowo „subwencja” innym wyrazem bliskoznacznym.
8. Określ skutki funkcjonowania mecenatu w Polsce w XVI wieku. (akapit 3.)
9. Porównaj renesansowy mecenat ze współczesnym sponsoringiem. Jakie dostrzegasz podobieństwa, a jakie różnice?

Odpowiedzi

1. Odpowiedź D.
2. Mecenat – forma materialnej pomocy, jakiej udzielali ubogim poetom (twórcom sztuki, myślicielom, artystom) bogaci magnaci (najczęściej bezinteresownie).
3. Cechy mecenatu:
   1. instytucja nieformalna (osoby prywatne wspomagały artystów, np. Jan Laski opiekował się Andrzejem Fryczem Modrzewskim),
   2. przekraczał granice państwa i granice stanowe (Jan Laski wspierał Erazma z Rotterdamu, zaś Stanisław z Bochni zatroszczył się o wyksztalcenie syna mieszczańskiego, Łukasza Góry),
   3. hojny (król obdarował znacznym majątkiem Mikołaja Reja),
   4. „spłacanie długu” — ci, którzy pomoc otrzymali, później pomagali innym (przykład Dantyszka).
4. Są to argumenty potwierdzające sądy autora. Przykłady pozwalają lepiej zrozumieć omawiane zjawisko.
5. Trzy formy pomocy:
   1. finansowanie nauki oraz studiów zagranicznych,
   2. obdarowanie majątkiem, np. wsiami,
   3. nagradzanie tytułem sekretarza Jego Królewskiej Mości.
6. Kraków stał się centrum życia literackiego, ponieważ Zygmunt August był hojnym mecenasem, który gromadził na swoim dworze wielu wybitnych artystów.
7. „Subwencja” – dotacja.
8. Skutki funkcjonowania mecenatu w Polsce:
   1. awans społeczny artystów z niższych warstw,
   2. powstanie swoistej machiny: ten, który otrzymał pomoc, w przyszłości sam stawał się mecenasem.
9. Podobieństwa, np.:
   1. pomoc udzielana jest przede wszystkim artystom, ludziom sztuki,
   2. umożliwiają awans społeczny,
   3. pomoc udzielana jest przez ludzi bogatych.

Różnice, np.:

1. pomoc coraz częściej dotyczy różnych sfer życia, nie tylko kultury i sztuki,
2. niekiedy ważniejsza staje się dla sponsora reklama niż rzeczywista pomoc,
3. sponsorowany często zobowiązany jest do świadczenia usług temu, który sfinansował jego działalność,
4. renesansowy mecenat charakteryzował się różnymi formami pomocy, współczesny sponsoring to głównie pomoc finansowa.